Bệnh vàng lá greening và cách phòng trừ trên cây có múi 2024

Bệnh vàng lá greening, hay còn gọi là bệnh vàng lá gân xanh, là một trong những bệnh nghiêm trọng trên cây có múi, gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và năng suất của cây trồng. Để người nông dân hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh, từ đó có thể phòng trừ và kiểm soát hiệu quả. Hãy cùng ROCKEN khám phá các biện pháp phòng trừ bệnh vàng lá greening cũng như những vấn đề liên quan đến bệnh này.

Nguyên nhân gây bệnh vàng lá greening

Nguyên nhân hàng đầu gây bệnh vàng lá greening là do vi khuẩn Gram âm có tên khoa học Liberibacter asiaticum. Loại vi khuẩn này cư trú trong các mạch dẫn của cây (mạch libe), gây tắc nghẽn dòng vận chuyển dinh dưỡng từ rễ lên thân, lá và quả. Điều này khiến cây bị suy yếu nghiêm trọng, giảm khả năng phát triển, dẫn đến lá vàng, quả nhỏ và méo mó.

Điểm đặc biệt của vi khuẩn này là chúng không tồn tại độc lập trong môi trường mà ký sinh bên trong cây hoặc các vật trung gian như côn trùng, làm gia tăng khả năng lây lan trên diện rộng. Việc nhận diện đầy đủ các yếu tố này là bước đầu tiên giúp bà con nông dân có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại cho vườn cây.

Triệu chứng của bệnh vàng lá greening

Bệnh vàng lá greening, hay còn gọi là bệnh “Greening” trên cây có múi, là một trong những căn bệnh nguy hiểm và dễ lây lan, gây ra nhiều thiệt hại cho cây trồng. Để có thể phát hiện và xử lý kịp thời, người trồng cây cần nắm rõ những triệu chứng đặc trưng của bệnh. Bệnh vàng lá greening thường biểu hiện qua ba bộ phận chính của cây: lá, quả và bộ rễ. Sau đây là các dấu hiệu nhận diện rõ ràng của bệnh:

• Triệu chứng trên lá: Đầu tiên, lá chuyển màu từ vàng nhạt rồi dần chuyển sang vàng đậm, nhưng gân chính và gân phụ vẫn giữ màu xanh, tạo hiện tượng “vàng lá gân xanh”. Lá trở nên hẹp và cong vẹo, các lá mới mọc đứng thẳng như “tai thỏ”. Đặc biệt, khoảng cách giữa các lá cũng thu hẹp, khiến cây trông thưa thớt và thiếu sức sống.
• Triệu chứng trên quả: Quả cây bị bệnh thường nhỏ, méo mó và không phát triển bình thường. Tâm quả lệch sang một bên, khiến kết cấu quả không đồng đều. Một số quả còn xuất hiện quầng đỏ và thối hạt, làm giảm chất lượng và năng suất quả.
• Triệu chứng trên bộ rễ: Bệnh vàng lá greening còn khiến rễ cây bị thối, đặc biệt là rễ tơ, làm mất khả năng hút dinh dưỡng. Rễ chính cũng có thể bị ảnh hưởng, làm cây không thể phát triển khỏe mạnh và dễ bị suy kiệt.

Bệnh vàng lá greening có thể dễ dàng nhận biết qua các triệu chứng rõ ràng như lá vàng gân xanh, quả méo mó, thối hạt và bộ rễ bị hỏng. Những triệu chứng này sẽ xuất hiện từng phần hoặc lan rộng dần trong vườn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng cây trồng. Chính vì vậy, việc nhận diện bệnh kịp thời là rất quan trọng để có biện pháp phòng trừ hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại do bệnh gây ra.

Phân biệt cây bị bệnh vàng lá và cây bị thiếu kẽm

Cây có múi là một loại cây trồng rất dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường, bệnh tật và dinh dưỡng. Trong số đó, bệnh vàng lá greening và tình trạng thiếu kẽm thường bị nhầm lẫn do chúng đều có những triệu chứng tương tự, nhất là biểu hiện vàng lá.

Tuy nhiên, mỗi vấn đề lại có những đặc điểm riêng biệt mà bạn có thể nhận diện qua việc quan sát kỹ cây trồng của mình. Dưới đây là bảng so sánh giữa cây bị bệnh vàng lá và cây bị thiếu kẽm:

Nhìn chung, bệnh vàng lá greening gây ảnh hưởng không đồng đều, có sự phân biệt rõ rệt giữa các cành bệnh và cành khỏe mạnh, quả bị biến dạng và rễ thối. Trong khi đó, thiếu kẽm gây vàng lá đều trên cây và không có triệu chứng quả biến dạng hay thối rễ.

Điều kiện phát triển của bệnh vàng lá greening

Bệnh vàng lá greening phát triển mạnh mẽ trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, ẩm ướt, đặc biệt là vào mùa mưa. Đây là điều kiện lý tưởng cho sự sinh trưởng của các loài rầy chổng cánh – tác nhân chính truyền vi khuẩn gây bệnh.

Đặc biệt, rầy chổng cánh chích hút dịch cây bị nhiễm bệnh và mang vi khuẩn vào cây khỏe mạnh qua tuyến nước bọt của chúng. Do đó, khi cây giống được nhân giống từ những cây mẹ đã bị nhiễm bệnh hoặc được chiết, ghép từ các cành và mắt ghép có mầm bệnh. Vi khuẩn sẽ phát triển trong mạch dẫn của cây và gây ra các triệu chứng bệnh trên cây mới.

Bên cạnh yếu tố khí hậu và côn trùng, các điều kiện về đất đai cũng có vai trò quan trọng trong việc phát sinh và phát triển bệnh vàng lá greening. Nếu đất trồng bị tắc nghẽn hoặc giữ nước lâu, bộ rễ của cây sẽ dễ dàng bị thối và mất khả năng cung cấp dinh dưỡng cho cây. Điều này sẽ làm suy yếu sức khỏe cây trồng, tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển.

Tóm lại, bệnh vàng lá greening phát triển mạnh mẽ trong điều kiện khí hậu ẩm ướt, nhiệt đới và đất đai không thoát nước tốt. Các tác nhân truyền bệnh từ cây mẹ sang cây con qua các phương pháp nhân giống và qua các con rầy chổng cánh là những yếu tố quan trọng cần chú ý.

Biện pháp phòng trừ bệnh vàng lá greening

Bệnh vàng lá greening là một trong những bệnh nguy hiểm đối với cây có múi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sinh trưởng và năng suất cây trồng. Để bảo vệ cây trồng khỏi bệnh này, việc áp dụng các biện pháp phòng trừ hiệu quả là điều vô cùng quan trọng. Dưới đây là những biện pháp phòng trừ bệnh vàng lá greening mà bạn có thể áp dụng trong vườn cây của mình:

Chọn cây giống khỏe mạnh

Một trong những biện pháp phòng ngừa bệnh vàng lá greening hiệu quả ngay từ đầu chính là việc chọn cây giống khỏe mạnh, sạch bệnh. Việc này không chỉ giúp cây có khả năng kháng bệnh tốt mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của cây trồng.Khi chọn giống, bạn nên mua từ những cơ sở uy tín, có chứng nhận chất lượng cây giống, tránh mua cây giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc.

Chặt bỏ và tiêu hủy cây bệnh

Khi phát hiện cây trong vườn bị nhiễm bệnh vàng lá greening, biện pháp đầu tiên và quan trọng nhất là chặt bỏ và tiêu hủy cây bệnh. Điều này giúp ngăn chặn mầm bệnh lây lan sang các cây khác trong vườn. Việc tiêu hủy cây bệnh phải được thực hiện nghiêm ngặt, tốt nhất là đốt hoặc chôn cây trong hố sâu để tránh sự phát tán của vi khuẩn gây bệnh.

Nuôi thả kiến vàng 

Biện pháp sinh học cũng là một phương pháp phòng trừ bệnh vàng lá greening hiệu quả. Một trong những phương pháp sinh học nổi bật là nuôi thả kiến vàng Oecophylla smaragdina vào trong vườn cây. Kiến vàng có khả năng tấn công và kiểm soát số lượng rầy chổng cánh, một trong những tác nhân truyền bệnh vàng lá greening.

Sử dụng thuốc sinh học

Việc sử dụng chế phẩm sinh học cũng là một biện pháp an toàn và hiệu quả trong việc phòng trừ bệnh vàng lá greening. Chế phẩm sinh học không chỉ giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn bảo vệ môi trường và không ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng.

Một trong những loại chế phẩm sinh học được khuyến cáo trong việc phòng trừ bệnh này là Rocken TROPHY. Đây là loại thuốc có tác dụng giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh vàng lá greening, đồng thời không làm hại đến môi trường và các sinh vật có lợi trong vườn.

Phun thuốc vào thời điểm thích hợp

Việc phun thuốc vào thời điểm thích hợp là một yếu tố quan trọng trong phòng trừ bệnh vàng lá greening. Thời điểm phun thuốc tốt nhất là khi cây ra lá non, đặc biệt là vào mùa xuân và đầu mùa mưa, khi rầy chổng cánh hoạt động mạnh và dễ dàng lây lan vi khuẩn. Ngoài ra, việc phun thuốc cần phải được thực hiện định kỳ, đều đặn và tập trung vào các khu vực dễ bị nhiễm bệnh như các cành mới, lá non.

Xem thêm: Phun thuốc trừ sâu bao lâu thì phun lại?

Tóm lại, việc áp dụng đồng bộ các biện pháp phòng trừ bệnh vàng lá greening từ chọn cây giống khỏe mạnh, tiêu hủy cây bệnh, nuôi thả kiến vàng, sử dụng thuốc sinh học, đến phun thuốc vào thời điểm thích hợp sẽ giúp bảo vệ vườn cây của bạn khỏi bệnh vàng lá greening và duy trì năng suất, chất lượng trái lâu dài.

Hi vọng qua thông tin mà ROCKEN cung cấp, bạn đã biết rõ bệnh vàng lá greening và các tác hại nghiêm trọng mà chúng gây ra cho cây trồng. Để được tư vấn chi tiết về cách phòng trừ bệnh vàng lá hiệu quả, hãy liên hệ đến ROCKEN ngay hôm nay. Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ bạn trên hành trình xây dựng vườn cây khỏe mạnh và phát triển nông nghiệp bền vững.