Cây hồ tiêu không chỉ là một loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao mà còn đóng vai trò quan trọng trong nền nông nghiệp Việt Nam. Để có một mùa vụ bội thu, việc nắm vững kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch hồ tiêu là vô cùng cần thiết. Trong bài viết này, Rocken sẽ chia sẻ với bạn cây hồ tiêu là cây gì và những kiến thức hữu ích về các phương pháp trồng, chăm sóc, thu hoạch hiệu quả giúp nâng cao năng suất và chất lượng hồ tiêu của bạn nhé!
Xem thêm: Bệnh chết nhanh trên cây hồ tiêu là gì? Cách điều trị bệnh chết nhanh đúng kỹ thuật
Cây hồ tiêu là cây gì?
Cây hồ tiêu là cây gì? Hồ tiêu còn gọi là tiêu đen, là một loại dây leo thân dài, phát triển mạnh mẽ nhờ vào các cây khác để bám bằng rễ phụ. Thân cây hồ tiêu không có lông, nhẵn và mọc cuốn, tạo thành một lớp vỏ ngoài mượt mà. Lá của cây hồ tiêu có hình dáng giống lá trầu không nhưng dài và thuôn hơn, mọc cách nhau dọc theo thân cây.
Cây hồ tiêu có 2 loại nhánh: nhánh mang quả và nhánh dinh dưỡng. Cả 2 loại nhánh này đều phát triển từ kẽ lá. Nhánh mang quả chịu trách nhiệm cho việc sản xuất hạt tiêu, trong khi nhánh dinh dưỡng giúp cây duy trì sự sống và phát triển. Với đặc điểm sinh trưởng độc đáo và giá trị kinh tế cao, hồ tiêu đã trở thành một cây trồng quan trọng trong nông nghiệp Việt Nam và nhiều nước khác trên thế giới.
Yêu cầu kỹ thuật trồng cây hồ tiêu
Sau khi đã hiểu rõ cây hồ tiêu là cây gì, thông tin dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết kỹ thuật trồng cây hồ tiêu hiệu quả:
Yêu Cầu Sinh Thái
- Nhiệt độ và độ ẩm: Hồ tiêu chịu được nhiệt độ thấp nhất 10°C và cao nhất 40°C, nhưng phát triển tốt nhất ở khoảng 20 – 32°C. Cây cần độ ẩm tương đối trên 70% và nhiệt độ đất ở độ sâu 30cm khoảng 25 – 28°C.
- Lượng mưa: Hồ tiêu cần lượng mưa hàng năm từ 1.500 – 2.500mm, phân bố đều trong mùa mưa, nhưng vẫn cần có mùa khô rõ rệt.
- Ánh sáng và gió: Hồ tiêu ưa ánh sáng tán xạ và môi trường yên tĩnh, ít gió.
- Cao độ: Hồ tiêu phát triển tốt nhất ở độ cao dưới 600m, nhưng có thể trồng được đến độ cao 1.200m so với mực nước biển.
- Đất trồng: Hồ tiêu phát triển tốt trên đất phì nhiêu, tơi xốp, thoát nước tốt, với pH đất tốt nhất từ 5,5 – 6,5 và tầng đất canh tác trên 1m. Đất cần có độ dốc dưới 10%, tốt nhất từ 3 – 5%, và mực nước ngầm sâu hơn 2m vào mùa mưa.
Phương Thức Nhân Giống
Hom giống
- Cây trồng từ dây thân cho quả nhanh, thường vào năm thứ 3, năng suất cao và tuổi thọ trên 10 năm, tỷ lệ hom sống cao.
- Cây trồng từ dây lươn cho quả chậm hơn nhưng năng suất ổn định và tuổi thọ trên 15 năm.
Kỹ thuật cắt hom
- Chọn hom bánh tẻ, không quá non hay quá già, mỗi hom có 4-6 đốt.
- Cắt hom vào mùa mưa, cắt chừa gốc một đoạn 40 – 60cm, không làm tổn hại cây mẹ và hom giống.
Xử lý hom giống
- Ngâm phần gốc hom trong dung dịch nước đường pha chế phẩm Trichoderma spp., Pseudomonas fluorescens, Azospirillum spp.
- Ngâm trong 30 phút để kích thích ra rễ và ngăn ngừa bệnh.
Ươm hom
- Ươm hom vào luống hoặc vào bầu PE với đất trộn phân chuồng hoai và super lân.
- Đất cần được xử lý vi sinh vật có ích và hóa chất bảo vệ thực vật.
Loại Trụ, Khoảng Cách và Mật Độ Trồng
Để trồng hồ tiêu đạt năng suất cao, chọn trụ sống cao ít nhất 2m, thân cứng và ít sâu bệnh như keo dậu, lồng mức, muồng đen hoặc trụ bê tông kích thước gốc 20 – 22cm, cao 4 – 4,5m. Trồng vào đầu mùa mưa, đất cần cày bừa kỹ, bón vôi, và đào hố 40x40x40cm bón phân chuồng hoai.
Đặt hom tiêu nghiêng 30 – 45° hướng về trụ, kiểm tra và trồng dặm sau 7-10 ngày, buộc dây tiêu khi phát triển. Xới đất quanh trụ, chọn 3-4 dây khoẻ khoanh tròn trong rãnh và tỉa cành vượt, cành lươn.
Trồng cây che phủ như đậu phộng ma, sài đất giữa hai hàng trụ để hạn chế xói mòn, cải thiện đất. Với kỹ thuật này, cây tiêu sẽ đạt năng suất và chất lượng tốt.
Yêu cầu kỹ thuật chăm sóc cây hồ tiêu
Để cây hồ tiêu phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao, việc chăm sóc đúng cách là rất quan trọng.
Tưới nước và bón phân
- Tưới nước: Hồ tiêu cần nước đều đặn, đặc biệt trong mùa khô. Tưới nước giúp duy trì độ ẩm cho đất và hỗ trợ sự phát triển của cây. Tuy nhiên, tránh tình trạng ngập úng vì có thể gây thối rễ.
- Bón phân: Bón phân định kỳ giúp cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây. Sử dụng phân chuồng hoai mục và phân bón cân đối NPK. Bón phân vào đầu mùa mưa và sau mỗi đợt thu hoạch để cây hồi phục và phát triển tốt.
Cắt tỉa và làm giàn
- Cắt tỉa: Để cây hồ tiêu phát triển tối ưu, cần cắt tỉa định kỳ để loại bỏ cành yếu, cành bệnh và các cành vượt quá mức. Việc này giúp cây tập trung dinh dưỡng vào những cành khỏe mạnh, nâng cao chất lượng và số lượng quả.
- Làm giàn: Đảm bảo cây hồ tiêu có giàn hỗ trợ vững chắc giúp cây leo bám dễ dàng. Giàn cần được làm bằng vật liệu chắc chắn và có khả năng chống chịu thời tiết để duy trì sự ổn định cho cây.
Quản lý sâu bệnh hại
- Phát hiện sớm: Theo dõi thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh hại như nấm, sâu bệnh. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm lá vàng, đốm nâu hoặc cành chết.
- Xử lý kịp thời: Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phù hợp và các biện pháp sinh học để kiểm soát sâu bệnh. Đảm bảo vệ sinh vườn và loại bỏ các tàn dư thực vật để giảm nguy cơ lây lan.
Để bảo vệ cây hồ tiêu khỏi các bệnh hại và thúc đẩy sự phát triển bền vững, sản phẩm Rocken TROPHY & IRIS là một lựa chọn tối ưu. Đây là thuốc trị bệnh đạo ôn sinh học, ngoài ra còn điều trị các bệnh như chết nhanh, vàng lá, thối rễ và nhiều vấn đề khác.
- Rocken TROPHY & IRIS hiệu quả trong việc xử lý các bệnh phổ biến như thối thân, héo rũ, phấn trắng và sương mai. Sản phẩm này không chỉ kháng khuẩn mà còn giúp cây chống lại nhiều loại nấm bệnh.
- Chứa các yếu tố quan trọng như Humic và Fulvic, cùng với các vi lượng cần thiết, sản phẩm giúp cây dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng và tái tạo bộ rễ, đảm bảo cây luôn khỏe mạnh và phát triển tốt.
- Rocken TROPHY & IRIS bổ sung vi sinh vật có lợi, giúp chuyển hóa dinh dưỡng trong đất và tăng cường khả năng quang hợp. Điều này không chỉ giúp cây xanh tốt mà còn nâng cao khả năng chống chịu với các điều kiện môi trường khắc nghiệt.
- Nhờ khả năng tối ưu hóa dinh dưỡng từ đất, sản phẩm giúp tiết kiệm phân bón và giảm thiểu bệnh hại trong đất, hỗ trợ cây hồ tiêu phát triển một cách bền vững.
Xem thêm: Thuốc trừ sâu sinh học có độc không?
Yêu cầu thu hoạch cây hồ tiêu
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để bạn có thể thu hoạch, sơ chế và bảo quản tiêu hiệu quả nhất:
Thu Hoạch và Tách Hạt
Thời điểm thu hoạch cây hồ tiêu thay đổi theo khu vực: từ tháng 1 – 3 ở Đông Nam bộ và Phú Quốc, tháng 2 – 4 ở Tây Nguyên, tháng 3 – 5 ở Nam Trung Bộ và tháng 5 – 7 ở Bắc Trung Bộ. Để đạt chất lượng tiêu đen, nên thu hoạch khi chùm tiêu có hơn 5% quả chín, còn để làm tiêu trắng, cần hơn 20% quả chín. Sau khi thu hoạch, phơi tiêu ngay để làm tiêu đen hoặc ủ trong 1 – 2 ngày để làm tiêu trắng.
Sơ Chế Tiêu
Để tiêu có màu đẹp và ít tạp nhiễm, nhúng tiêu vào nước nóng 80 – 90°C trong 1 – 2 phút, sau đó để ráo nước và phơi. Thay vào đó, phơi tiêu một nắng, gom lại và dùng bạt phủ kín qua đêm để đạt nhiệt độ 60-70°C. Phơi tiêu trên nong tre, bạt ni-lông hoặc sân xi măng, đảm bảo độ ẩm dưới 13% sau 3 – 4 ngày phơi. Có thể sử dụng máy sấy lúa hoặc cà phê với nhiệt độ 55 – 60°C để sấy tiêu.
Bảo Quản
Hạt tiêu cần đạt độ ẩm 12 – 13% và sạch tạp chất trước khi bảo quản. Đóng gói bằng bao ni-lông (PE) bên trong và bao PP hoặc bao bố bên ngoài, đảm bảo bao mới hoàn toàn. Lưu trữ tiêu ở nơi khô ráo, thông thoáng, cách xa hóa chất, phân bón và các sản phẩm khác. Đặt trên kệ hoặc pa-lét và kiểm tra thường xuyên để phát hiện sớm các vấn đề.
Rocken hy vọng rằng bài viết trên đã cung cấp đủ thông tin cây hồ tiêu là cây gì và việc tuân thủ đúng kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch sẽ giúp bạn đạt được sản phẩm tiêu chất lượng cao, đồng thời nâng cao hiệu quả kinh tế từ cây hồ tiêu. Hãy áp dụng những hướng dẫn trên để cây hồ tiêu của bạn phát triển khỏe mạnh và mang lại năng suất tối ưu nhé!